وبلاگ
فرهنگ کار و محیط اداری در عمان
فهرست مطالب
در این مقاله، به بررسی جامع فرهنگ کار و محیط اداری در عمان می‌پردازیم؛ موضوعی حیاتی برای مهاجران، متخصصان، کارمندان بین‌المللی و سرمایه‌گذارانی که قصد فعالیت شغلی یا تأسیس کسب‌وکار در این کشور خلیج‌فارس را دارند. دانستن این نکات نه تنها در تطبیق با محیط جدید کمک می‌کند، بلکه شانس موفقیت در تعاملات کاری را نیز افزایش می‌دهد.
چرا شناخت فرهنگ کاری عمان اهمیت دارد؟
عمان کشوری با فرهنگی سنتی، اما در عین حال باز به روی تجارت جهانی است. شرکت‌های عمانی به‌ویژه در بخش خصوصی، ترکیبی از شیوه‌های کاری سنتی عربی و استانداردهای بین‌المللی دارند. درک این فرهنگ می‌تواند به مهاجران کمک کند:
ارتباط مؤثر با همکاران عمانی برقرار کنند
از سوءتفاهم‌های فرهنگی جلوگیری کنند
بیشتر بخوانید
تصویر حرفه‌ای مثبتی بسازند
فرصت‌های شغلی و ارتقا را بهتر مدیریت کنند
رفتار و تعاملات اجتماعی در محل کار
1. احترام به سلسله‌مراتب
ساختارهای سازمانی در عمان عموماً سلسله‌مراتبی هستند و تصمیمات مهم توسط مدیران ارشد یا مالکان گرفته می‌شود. احترام به جایگاه شغلی، خصوصاً در سازمان‌های دولتی و سنتی، اهمیت زیادی دارد.
2. رابطه‌محوری
روابط انسانی در فرهنگ عمان بسیار مهم است. ایجاد اعتماد و دوستی با همکاران عمانی می‌تواند زمینه‌ساز همکاری‌های طولانی‌مدت و مؤثر شود. شروع جلسات با احوال‌پرسی، چای یا قهوه و گفتگوهای غیررسمی بخشی از فرهنگ کاری است.
3. تعامل با زنان و حساسیت‌های فرهنگی
در محیط‌های کاری رسمی، به‌ویژه در شرکت‌های عمانی، ممکن است تعامل زن و مرد کمی محتاطانه باشد. رعایت ادب، حفظ فاصله مناسب و رفتار حرفه‌ای کاملاً ضروری است.
نظم زمانی و ساعات کاری در عمان
ساعات اداری
در بخش خصوصی: معمولاً از ساعت ۸ صبح تا ۵ بعدازظهر (با یک ساعت استراحت ناهار)
در بخش دولتی: از ۷:۳۰ تا ۲:۳۰ بعدازظهر
پنج‌شنبه و جمعه تعطیل هستند. جمعه روز مقدس مسلمانان است.
نکته:
گرچه مردم عمان معمولاً خوش‌برخورد و صبورند، اما تأخیر زیاد و بی‌نظمی در قرارهای کاری می‌تواند اثر منفی بگذارد، به‌ویژه برای غیرعمانی‌ها.
سبک مدیریت در شرکت‌های عمانی
سنتی یا ترکیبی؟
بسیاری از شرکت‌ها هنوز از سبک مدیریت سنتی، مبتنی بر اطاعت از مدیران ارشد، پیروی می‌کنند. اما شرکت‌های بین‌المللی و استارت‌آپ‌ها در عمان، شیوه‌های مدیریت مدرن‌تری دارند و مشارکت کارکنان در تصمیم‌گیری را تشویق می‌کنند.
مدیریت منابع انسانی
بسیاری از شرکت‌ها هنوز فاقد سیستم‌های پیشرفته ارزیابی عملکرد هستند
ارتقا معمولاً براساس تجربه و وفاداری سنجیده می‌شود، نه صرفاً بهره‌وری
فرهنگ دیجیتال و فناوری در محیط کار
استفاده از ایمیل، واتساپ و حتی تماس تلفنی رسمی در فضای کاری رایج است
در برخی شرکت‌ها، ارسال پیام از طریق واتساپ یا حتی تماس تصویری جایگزین ایمیل شده است
جلسات ویدئویی به ویژه بعد از کرونا بسیار مرسوم شده‌اند
پوشش و ظاهر در محیط کار
آقایان:
لباس رسمی مانند پیراهن و شلوار پارچه‌ای رایج است
عمانی‌ها معمولاً دشداشه سفید به تن دارند
خانم‌ها:
لباس پوشیده و رسمی، بدون لزوم استفاده از چادر یا روسری (مگر در محیط‌های خاص)
رعایت ظاهری آراسته و حرفه‌ای مهم تلقی می‌شود
تأثیرات مذهبی در محیط کار
نماز و مناسبت‌های دینی:
زمان نماز ممکن است باعث وقفه کوتاه در جلسات یا کار شود
ماه رمضان تأثیر زیادی بر ساعات کاری، بهره‌وری و انرژی کارکنان دارد
بهتر است در طول رمضان از خوردن یا نوشیدن در مقابل همکاران روزه‌دار خودداری کنید
رفتار حرفه‌ای و جلسات کاری
نکاتی مهم:
مستقیم وارد بحث کاری نشوید؛ گفت‌وگوی اولیه غیررسمی مهم است
تصمیم‌گیری ممکن است زمان‌بر باشد، به‌ویژه در سازمان‌های بزرگ
لحن مکاتبات رسمی و مؤدبانه باشد
استفاده از عبارات احترام‌آمیز مانند Insha’Allah یا Ma’Salama در مکالمات نشان‌دهنده احترام به فرهنگ محلی است
محیط فیزیکی ادارات و امکانات
بسیاری از شرکت‌ها محیط کاری تمیز، مدرن و مجهزی دارند
چای‌خانه یا آشپزخانه کوچک برای نوشیدنی رایج است
در شرکت‌های بزرگ، نمازخانه اختصاصی نیز وجود دارد
محیط کاری معمولاً آرام و دوستانه است، با فشار کاری کمتر از کشورهای غربی
فرهنگ پاداش و حقوق در عمان
دستمزدها به نسبت ایران بسیار بالاترند، به‌ویژه در مشاغل تخصصی
اضافه‌کاری در بعضی شرکت‌ها رایج است اما الزاماً پرداخت جداگانه ندارد
پاداش‌ها و مزایای غیرنقدی مانند مسکن یا بیمه گاهی به کارمندان بین‌المللی تعلق می‌گیرد
نکات کلیدی برای مهاجران تازه‌وارد:
صبر و احترام به فرهنگ عمانی‌ها کلید موفقیت شماست.
روابط انسانی را جدی بگیرید؛ معرفی توسط یک آشنا بسیار مؤثرتر از رزومه است.
انتظارات خود را براساس تجربه در ایران یا غرب تنظیم نکنید.
در صورت کار در شرکت عمانی، با سبک تصمیم‌گیری کند و محافظه‌کارانه کنار بیایید.
در موقعیت‌های چالش‌برانگیز، همیشه با احترام و آرامش رفتار کنید.
نتیجه‌گیری
فرهنگ کار در عمان ترکیبی از سنت‌های عربی، ارزش‌های اسلامی و تأثیرات جهانی است. برای موفقیت در این محیط، لازم است با درک صحیح از انتظارات فرهنگی، رفتار حرفه‌ای، نوع پوشش، تعاملات انسانی و ساختار سازمانی، خود را تطبیق دهید. دانستن این نکات به شما کمک می‌کند که نه تنها سریع‌تر در محیط جدید جا بیفتید، بلکه پایه‌ای محکم برای رشد حرفه‌ای خود در عمان بسازید.
برای مهاجرت نیاز به مشاوره داری؟
